Nhiều năm nay tại 1 số huyện vùng thấp của tỉnh, người dân vẫn gọi nghề hái lá Giang là nghề “hái lá cây ra tiền” bởi lá giang được các cơ sở chế biến thu mua với số lượng lớn, nhu cầu thu mua ngày càng cao. Tuy nhiên do chu kỳ sinh trưởng và yếu tố thời tiết nên 1,2 năm trở lại đây, diện tích cây lá giang trong tự nhiên giảm nhiều. Thấy được lợi nhuận từ cây lá Giang mang lại, người dân tại xã Đồng Tâm, huyện Bắc Quang đã thực hiện ươm cây giống và đưa cây Giang về trồng tại vườn rừng của các hộ gia đình. Việc đưa cây Giang về trồng tại các hộ gia đình đang mang lại tiềm năng để phát triển kinh tế bền vững và bảo vệ rừng tự nhiên cũng như đem lại cuộc sống ổn định cho người dân.
Vườn ươm cây giống của gia đình anh Xìn Sào Tiên
Năm 2021, nhận thấy diện tích cây lá giang tại địa phương giảm dần sau nhiều lần đi rừng tìm lá giang bán cho các xưởng thu mua nên anh Xìn Sào Tiên- thôn Thượng-xã Đồng Tâm đã nghĩ đến việc ươm cây giống lá giang. Tìm kiếm được nguồn hạt giống trong tự nhiên, anh Tiên đã đem hạt ngâm cho nảy mầm và trồng thử nghiệm. Từ những hạt giống lấy trên rừng, cây Giang đã phát triển và sinh trưởng tốt. Từ đó gia đình anh Tiên đã bắt tay vào ươm cây giống. Lứa cây giống đầu tiên gồm gần 5 vạn cây lá giang phát triển tốt, không có sâu bệnh với giá bán 10 nghìn đồng 1 bầu giống đã mang về cho gia đình anh Tiên nguồn thu nhập lớn. Từ đó đến nay, sau 4 năm, gia đình anh Tiên vẫn gắn bó với nghề ươm cây giống lá Giang và mỗi năm cũng có thu nhập vài trăm triệu động và giải quyết việc làm thường xuyên cho nhiều lao động ở địa phương.
Cũng gắn bó với nghề lên rừng hái lá Giang nhiều năm nay, khi nhận thấy diện tích lá Giang trong tự nhiên giảm dần, anh Giàng Văn Mành, thôn Nhạ cùng vợ quyết định mua cây giống lá Giang về trồng tại vườn nhà, thay cho diện tích đất vườn rừng đã trồng keo trước đó. Vì toàn bộ diện tích cây Giang gần nhà, trồng đúng mật độ nên anh Mành có thể chăm sóc, bón phân, nhờ đó toàn bộ diện tích cây giang phát triển nhanh, cho lá to và dày hơn lá Giang trong tự nhiên. Chỉ sau 6 tháng trồng, toàn bộ trên 1.000 gốc cây Giang của gia đình anh Mành phát triển tốt và chuẩn bị cho thu hoạch lứa lá đầu tiên. Anh Mành cũng cho biết qua thực tế thấy cây Giang rất phù hợp khi được trồng tại vườn rừng của các hộ gia đình vì mình có thể thu hái dễ dàng và chặt tỉa những cành lá không phù hợp để cây phát triển tốt hơn, cho lá chất lượng hơn.
Cây giang giống phát triển tốt
Cây giang lấy lá là loại cây thuộc họ nhà tre. Lá giang sấy khô xuất khẩu làm nguyên liệu chế tác hàng thủ công mỹ nghệ, làm túi, hộp đựng đồ. Điểm đặc biệt của cây giang là càng hái các lá to, già đi thì cây càng phát triển và ra thêm nhiều lá mới, không ảnh hưởng đến điều kiện phát triển của cây. Qua thưc thế khi đưa vào trồng tại vườn rừng của gia đình, nhiều hộ trồng Giang tại xã Đồng Tâm nhận thấy: Cây Giang rất dễ trồng, mất ít công chăm sóc và đầu tư không nhiều mà lợi nhuận lại cao. Chỉ sau khoảng 6 đến 7 tháng trồng, nếu tập trung chăm sóc thì cây đã cho thu hoạch lá, giá bán trung bình là 15 – 20 nghìn đồng 1 kg lá, có thời điểm lên tới 23 nghìn đồng. Mức thu nhập này khá cao so với các cây trồng nông nghiệp khác. Hiện nay, tại huyện Bắc Quang có thêm nhiều cơ sở thu mua, chế biến lá giang nên đầu ra của lá Giang rất thuận tiện. Tại xã Đồng Tâm, tuy chưa có xưởng chế biến lá Giang xong việc thu mua lá cho bà con cũng rất dễ dàng. Theo số liệu thống kê, diện tích lá Giang được trồng tại vườn rừng của các hộ gia đình đã lên tới khoảng 50 ha và đang phát triển tốt, nhiều diện tích đã cho thu hoạch.
Nhiều diện tích cây giang trồng tại vườn nhà đã cho thu hái lá
Vốn là cây bản địa trên rừng, trước đây để xoá đói giảm nghèo nhiều hộ gia đình ở huyện Bắc Quang đã lên những cánh rừng để thu hái lá Giang về bán cho thương lái kiếm thu nhập. Nay cây Giang đã được người dân đưa về trồng tại vườn rừng của gia đình để tiện cho việc chăm sóc, thu hái và mang lại lợi nhuận cao hơn. Thực tế đó cho thấy, người dân đã mạnh dạn hơn trong việc phát triển kinh tế và dám đầu tư vào những cây trồng triển vọng. Việc người dân tại xã Đồng Tâm mở rộng diện tích trồng cây lá Giang không chỉ đẩy mạnh thực hiện chương trình cải tạo vườn tạp, nâng cao thu nhập mà còn đang còn góp phần phủ xanh đất trống đồi trọc, bảo vệ môi trường sinh thái trong tự nhiên./.
